Circulaire inkoop van textiel in de Metropoolregio Amsterdam: ‘Alleen ga je sneller, samen komen we verder!’

De Metropoolregio Amsterdam (MRA) is het samenwerkingsverband tussen de provincies Noord-Holland en Flevoland, dertig gemeenten en de Vervoersregio Amsterdam. De MRA streeft naar een circulaire economie en de inkoop van textiel speelt hierin een cruciale rol. We spraken met Marten Boels, grondstoffenregisseur bij de MRA, over zijn visie, de ambitieuze doelstellingen en concrete stappen die de regio neemt op het gebied van circulaire inkoop van textiel.

Hoe draagt de MRA bij aan die circulaire doelstellingen op het gebied van textiel?

‘De MRA werkt toe naar meer circulariteit op het gebied van textiel, met als ambitie om 80% circulair te zijn in 2030. Maar liefst een kwart van de Nederlandse textielsector is hier gevestigd. De MRA is een groot en divers gebied, met zo’n 2,5 miljoen inwoners en een zeer actieve internationale economie. Onze inkoopkeuzes maken een groot verschil, waaronder de inkoop van bedrijfskleding. Om inkopers te ondersteunen in het maken van duurzame inkoopkeuzes heeft de MRA een leidraad voor gemeenten en provincies ontwikkeld. Daarbij organiseren we jaarlijks een ‘Community Day of Practice’, waar inspirerende voorbeelden worden gedeeld, kennis en hulp wordt geboden aan inkopers en we samen zoeken naar mogelijkheden om een zo groot mogelijke impact te maken.’

Welke mogelijkheden zie jij in de regio?

‘Kleinere gemeenten kunnen soms 1-op-1 met partijen in gesprek om in te kopen, terwijl andere partijen een meervoudig onderhandse, openbare of niet-openbare procedure moeten volgen. Dit opent de deur naar innovatie op kleine schaal, wat vaak veel sneller verloopt. In deze gemeenten zien we vaak individuele ondernemers en kleinere initiatieven die prachtige circulaire projecten realiseren met textiel. Dus ook kleinere gemeenten kunnen circulair inkopen door opdrachten te gunnen aan innovatieve leveranciers.’

Welke obstakels signaleer jij bij het implementeren van circulaire inkoop van textiel?

‘We merken dat sommige inkopers moeite hebben om voldoende kennis over circulaire inkoop eigen te maken en toe te passen. Het begrijpen van circulaire materialen, onderzoeken waar kansen liggen om tweedehands kleding te gebruiken of het opzetten van een nieuw kledingsysteem kost veel tijd en onderzoek, waar niet altijd tijd voor is. Daarbij zien we dat mensen vaak de voorkeur geven aan nieuwe kleding boven tweedehands bedrijfskleding; dit gaat over gedragsverandering. Dit kan de snelheid van circulaire inkoop belemmeren.’

Dus, hoewel de groei redelijk is, waarom blijft dit aspect achter?

‘We zien een onevenwichtigheid. De ambities van de gemeenten zijn vaak hoog, maar in de praktijk blijkt de uitvoering complexer dan verwacht. De plannen houden nog onvoldoende rekening met de werkelijkheid. Daarom is het essentieel om op grotere schaal samen te werken en te zorgen dat inkopers niet zelf het wiel opnieuw proberen uit te vinden. Kleinere overheden kunnen meeliften op de kennis en ervaring van de regio en andere gemeenten.’

Kun je een voorbeeld noemen waar dit goed is gegaan?

‘Een goed voorbeeld is de circulaire spijkerbroek van de Gemeente Zaanstad. Deze spijkerbroek is gemaakt van 40% gerecycled katoen, hij is eenvoudig uit elkaar te halen voor reparatie en herstel. Hij heeft knopen in plaats van een rits, wat de broek ook beter te repareren maakt. De broeken hebben geen opvallende labels of prints, waardoor ze voor diverse werknemers kunnen worden gebruikt. Ook kijkt de gemeente anders naar het eigendom en gebruik van bedrijfskleding: medewerkers tekenen een bruikleenovereenkomst en nemen daarmee verantwoordelijkheid voor de zorg van de kleding, net als bij een laptop of telefoon van de zaak. De gemeente heeft nergens ingeleverd op draagcomfort. Het maken van een nieuwe spijkerbroek kost ongeveer 7.000 liter water*, dan maak je impact!’

* KplusV 2020, Fast fashion onderzoek

Wat kunnen inkopers hiervan leren?

‘Een goede tip voor inkopers is om samen te werken en niet opnieuw het wiel uit te vinden. Maak gebruik van bestaande netwerken en kansen. Ga ook structureel bezig met circulair inkopen binnen jouw organisatie. Maak gebruik van de kennis en ervaring die er is. De MRA biedt een netwerk waar je andere partijen kunt ontmoeten, en er is ook een landelijke Buyer Group Textiel die kan helpen bij circulair inkopen en netwerken opbouwen. Alleen door samen te werken en concrete stappen te zetten, kunnen we iedereen meenemen in deze beweging.’

Alleen ga je sneller, samen komen we verder

Marten Boels, Metropoolregio Amsterdam

Wil je meer weten over hoe de MRA circulair textiel inkoopt?

Luister dan naar deze podcast van MRA.