Terugblik 18 september: Bestuurders bundelen krachten voor circulaire economie via inkoop

Op 18 september 2025 kwamen 30 bestuurders van Rijk, waterschappen, provincies en gemeenten samen in het Bomencentrum in Baarn. Tijdens de bijeenkomst van de Krachtenbundeling Rijk en Regio Circulaire Economie (CE) draaide alles om Circulair Inkopen. Het doel was om samen op te trekken en Circulair Inkopen op te schalen. De deelnemers leerden van elkaar en lieten zich inspireren aan de hand van praktijkvoorbeelden van bestaand beleid. Vervolgens bespraken ze welke inzichten en acties ze de komende periode in hun eigen organisatie willen toepassen en welke ze in de onderlinge samenwerking willen oppakken.

Waarom Circulair Inkopen?

Nederland verbruikt nog steeds te veel grondstoffen, waardoor klimaat- en circulaire-economiedoelen voor 2030 onder druk staan. Circulair inkopen helpt overheden deze doelen te halen, terwijl het tegelijkertijd de economische weerbaarheid versterkt. Met slimme keuzes bij aanbestedingen kunnen grondstoffen efficiënter worden benut, stimuleert het innovatie en versterkt het samenwerking tussen overheden en bedrijven. Opschaling lukt alleen door actief samen te werken, zowel binnen overheden als met de markt.

Krachtenbundeling Rijk en Regio CE

De bijeenkomst in Baarn bouwde voort op de afspraken van de Nationale Conferentie Circulaire Economie op 20 maart 2025 in Leeuwarden. Daar besloten overheden hun inspanningen op zes thema’s te bundelen, waaronder circulair inkopen. De sessie in Baarn was de eerste bijeenkomst binnen dit thema.

Bestuurlijke bijeenkomst Circulair Inkopen

Op 18 september kwamen bestuurders van Rijk, waterschappen, provincies en gemeenten samen. Na ontvangst door Michiel Bunnik, Ambassadeur Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen, begon de middag met een korte wandeling over het terrein. Dagvoorzitter Geert Maarse leidde vervolgens de sessie waarin bestuurders praktijkvoorbeelden deelden, met de nadruk op hoe circulair inkopen waarde creëert en kosten bespaart:

• Circulair Afschrijven (gemeente Leeuwarden): Evert Stellingwerf liet zien hoe de Gemeente grondstoffenschaarste tegengaat en investeringsperspectief creëert. De Gemeente Leeuwarden riep andere overheden op zoveel mogelijk circulair af te schrijven, zodat data gebundeld kan worden om de restwaarde te verhogen.
• Wegverharding (provincie Drenthe): Drenthe wil de komende maanden meer gemeenten betrekken bij het Nationaal Platform Duurzaam Wegverharding. Met het Convenant Verduurzaming Asfaltketen Noord-Nederland werken Drenthe, Friesland en Groningen nu al samen in het Nationaal Platform Duurzame Wegverhardingen (NPDW). Roelof Schuiling benadrukte dat uniforme uitvragen leiden tot lagere milieu-impact en kostenbesparing.
• Grondstromen (Waterschap Limburg): Arnold Jansen legde uit hoe samenwerking tussen overheden leidt tot slimmer gebruik van grondstoffen en kostenbesparing.
• Leidse Ladder Circulaire Bouw (Gemeente Leiden): Majella Verbraak gaf inzicht in hoe circulariteit standaard wordt toegepast in gemeentelijke bouwprojecten.
• ICT Hardware (Rijkswaterstaat): Ron Kolkman liet zien hoe aangepast Life Cycle Management de levensduur verlengt, kosten verlaagt en gebruikerservaring verbetert.

Volgens Marieke Spijkerboer, Directeur van de Directie Duurzame Leefomgeving en Circulaire Economie, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, was deze bijeenkomst een belangrijke stap om Rijk en Regio op dit thema dichter bij elkaar te brengen: ‘Door kennis te delen, versnellen we de gezamenlijke transitie.’

Actiepunten

Na de presentaties gingen de deelnemers in kleinere groepen actief met elkaar in gesprek. Ze bespraken hoe successen kunnen worden vertaald naar de eigen praktijk en stelden concrete actiepunten op, zoals:

• Het inzetten op een materialenpaspoort voor de eigen assets om bij te dragen aan data over restwaarde ten behoeve van het opschalen van Circulair Afschrijven.
• De marktstrategie voor duurzaam asfalt voor de eigen organisatie verder uitwerken, samen met andere partijen op basis van voorbeelden het Nationaal Platform Duurzame Wegverharding.
• Gebruik van materialenhubs stimuleren bij andere overheden door kennisdeling.
• Interne trekkers benoemen, zoals bij het voorbeeld van de ‘Leidse Ladder’, om monitoringsmethodieken en denkwijzen te borgen en toe te passen op andere domeinen, zoals ICT.

Doe mee aan de krachtenbundeling!

Steven van Eijck, Speciale Regeringsvertegenwoordiger CE (SRCE), sloot de dag af met: ‘Op 18 september hebben we een waardevolle verbinding gelegd. Vandaag lieten we zien dat we elkaar vinden, juist bij lastige onderwerpen. Dat vormt de basis voor concrete samenwerking.’ Circulair inkopen is geen ‘nice to have’, maar een strategische keuze. Het draagt bij aan leveringszekerheid, CO₂-reductie en andere duurzaamheidsdoelstellingen en levert kostenbesparing op. De komende maanden werken we verder aan deze thema’s en haken we geïnteresseerde overheden (en andere partijen) aan bij deze krachtenbundeling.

Lees hier meer over de afspraken waarmee Rijk en regio hun krachten bundelen voor de circulaire economie: Overeenkomst krachtenbundeling Rijk-regio circulaire economie 2025-2026 | Nederland circulair in 2050.

Meer weten?