Van productie tot hergebruik: de circulaire textielketen

Duurzaamheid en circulariteit spelen een steeds grotere rol in de textielindustrie. We spraken met Jean-Carlo Alves da Silva, CSR Manager bij Elis Nederland. Hij vertelt hoe het bedrijf duurzaamheid en circulariteit verankerd heeft in hun bedrijfsmodel en wat dit betekent voor hun klanten en de bredere textielsector.

Wat is Elis voor bedrijf?

‘Elis is marktleider in circulaire multiservice-dienstverlening op de werkvloer en zorgt ervoor dat haar klanten op een duurzame manier optimale veiligheid, hygiëne en comfort ervaren. Dit doen wij door verhuur, reiniging, reparatie en levering van bedrijfskleding, vloer- en bedrijfshygiëne, horecalinnen, cleanroomproducten, poetsdoeken en ongediertebestrijding. We richten ons op de circulaire economie, door producten op lease- of huurbasis aan te bieden in plaats van verkoop. Een belangrijk onderdeel van het aanbod is bedrijfskleding. Hierbij verhuren wij het kledingstuk en onderhouden, reinigen en repareren wij, om de levensduur te verlengen en afval te verminderen. De kleding is afgestemd op het gebruik maar ook de industriële reiniging en zelfs als een klant tijdelijk meer of minder bedrijfskleding nodig heeft voor uitzendkrachten, kunnen we dit uit onze standaard pool leveren.’

Hoe is duurzaamheid geïntegreerd in jullie strategie?

‘Duurzaamheid is diep verankerd in de strategie van Elis via een circulair businessmodel, waarbij producten worden verhuurd, onderhouden en hergebruikt om hun levensduur te maximaliseren en verspilling te verminderen. Elis streeft naar een CO₂-reductie van 47,5% (Scope 1 & 2) en 28% (Scope 3) tegen 2030, in lijn met de Science Based Targets initiative. Op al onze locaties in Nederland hebben we duurzaamheidschampions aangesteld. Zij stimuleren initiatieven, geven trainingen en vergroten het bewustzijn over duurzaamheid binnen de organisatie ‘

Ons businessmodel is van nature heel circulair: we streven ernaar dat textiel zo lang mogelijk meegaat.

Jean-Carlo Alves da Silva

Wat houdt het circulaire businessmodel van Elis in?

‘We verlengen de levensduur van kleding door regelmatig onderhoud en duurzaam ontwerp. Ons wasproces is speciaal afgestemd op de specifieke kleding en de aard van de vervuiling, waardoor we water-, energie- en chemisch verbruik minimaliseren. Beschadigde kleding repareren we eerst, en pas als dat niet meer kan, recyclen we het. Dit model voorkomt dat kledingstukken te vroeg worden weggegooid. Zo voorkomen we verspilling en verminderen we de vraag naar nieuwe grondstoffen.’

Beschadigde kleding repareren we eerst, en pas als dat niet meer kan, recyclen we het.

Jean-Carlo Alves da Silva

Waarom is dit zo belangrijk?

‘Kledingproductie is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Wij proberen de initiële milieukosten van kleding over meerdere gebruiksmomenten uit te smeren, zodat we de milieu-impact verlagen. Dit doen we door te investeren in duurzame productiemethoden, efficiënte was-processen en reparaties.’

Kan deze aanpak klanten helpen kosten te besparen?

‘Als ketenregisseur produceren wij zelf kleding met een ISO 15797-certificering, wat betekent dat deze geschikt is voor industriële reiniging. Elk kledingstuk is uitgerust met een chip, waarmee we nauwkeurig kunnen bijhouden hoe vaak het is gedragen, gewassen en gerepareerd. Daarnaast kunnen we zelfs zien wie welk kledingstuk draagt, wat het verantwoordelijkheidsgevoel vergroot.

Bij personeelswisselingen worden retour gekomen kledingstukken zorgvuldig gecontroleerd en, indien geschikt, opnieuw opgenomen in de voorraad voor hergebruik. Door deze levensduur verlengende maatregelen gaat de kleding aanzienlijk langer mee, wat niet alleen milieuvriendelijk is, maar ook kostenbesparend. We delen deze informatie met onze klanten, zodat zij inzicht krijgen in het gebruik van hun kleding en kunnen besparen op kosten.’

Wat gebeurt er met jullie kleding, wanneer deze niet meer bruikbaar is?

‘Wij beschouwen kleding als een duurzaam product en verlengen de levensduur zoveel mogelijk. Als reparatie echter niet meer mogelijk is, recyclen onze partners het. Hier wordt het vervolgens verwerkt tot bijvoorbeeld vilt voor isolatiemateriaal. Hoewel er kleinschalige initiatieven zijn om oude kleding direct om te zetten in nieuwe kleding, is dit een complex proces. 100% gerecycled materiaal is lastig te realiseren zonder in te boeten op de levensduur en de kwaliteit van de kleding. Onze benadering is om niet slechts één schakel in de keten te verbeteren, maar de gehele keten te optimaliseren. We proberen de keten volledig circulair te maken, waarbij we streven naar het sluiten van de kringloop en ervoor zorgen dat materialen en producten hun waarde behouden.’

We proberen de keten volledig circulair te maken, waarbij we streven naar het sluiten van de kringloop en ervoor zorgen dat materialen en producten hun waarde behouden.

Jean-Carlo Alves da Silva

Hoe ziet deze kringloop eruit?

‘We beginnen met eco-design: vanaf het ontwerp houden we rekening met duurzaamheid. Dit betekent duurzame textielkeuzes, minimaal snijafval en efficiënte productie. We optimaliseren transport en werken samen met leveranciers om het was- en droogproces te verbeteren. Begin 2025 hebben we een CO2 calculator gelanceerd waarmee klanten inzicht krijgen in de milieu-impact van hun keuzes. Al deze stappen dragen bij aan het verkleinen van de ecologische voetafdruk van onze producten.’

Wat zijn de grootste uitdagingen?

‘Een van de grootste uitdagingen is de balans tussen duurzaamheid en veiligheid. Bijvoorbeeld, reflecterende kleding, die essentieel is voor de veiligheid van werknemers, is niet altijd de meest duurzame optie. In dergelijke gevallen gaat de prioriteit naar de bescherming van de medewerkers, waardoor de duurzaamheid van het product soms op de achtergrond raakt. Het is dus een uitdaging om in deze gevallen veiligheid en duurzaamheid optimaal te combineren.

Een andere uitdaging is energieverbruik. Water toevoegen in het was proces kost weinig energie, maar het verdampen ervan, drogen dus, verbruikt veel energie. We werken aan efficiëntere centrifugeertechnieken, zodat kleding met minder vocht de droger in gaat en dus minder energie verbruikt.’

Wat zou je inkopers adviseren?

‘Wees flexibel in je duurzaamheidscriteria. Een kledingstuk gemaakt van 100% gerecycled materiaal, maar sneller slijt, is niet per se duurzamer. Kijk naar de gehele levenscyclus van een product en geef leveranciers de ruimte om breder te denken en te kijken naar hoe zij waarde kunnen toevoegen op verschillende gebieden van duurzaamheid, zoals levensduur, productie-efficiëntie en hergebruik.  Focus dus niet op één enkel aspect, maar kijk naar het grotere plaatje.’

Hoe zie jij de toekomst?

‘In de toekomst verwacht ik dat we als maatschappij bewuster omgaan met onze grondstoffen en deze maximaal hergebruiken. Het circulaire businessmodel van Elis speelt hier een belangrijke rol in. Er ligt echter nog een uitdaging in de bewustwording. Veel organisaties zijn nog gewend producten te kopen voor een vaste periode, terwijl het leasen van bijvoorbeeld werkkleding nog relatief onbekend is. Hier moeten we als Elis meer aandacht aan besteden om de toegevoegde waarde van ons model en onze rol als ketenregisseur beter over te brengen. Door de hele keten te verduurzamen en samen te werken met alle schakels, kunnen we echt impact maken. Communicatie en samenwerking blijven daarin essentieel.’