3. Kies je productgroep

Voor een circulair inkooptraject vormen fysieke producten (of het onderhoud daarvoor) het uitgangspunt. Bepaal welke productgroepen geschikt zijn om je circulaire ambities mee te realiseren.

3.1 Ga voor invloed in de keten

Een afweging bij het kiezen van een productgroep is de mate van invloed die je als opdrachtgever kan hebben op de producent en in de keten:

  • Wanneer een leverancier ook producent is, kun je directe invloed hebben op bijvoorbeeld het ontwerp of de retourname van een product. Bijvoorbeeld bij bureaustoelen.
  • Wanneer een leverancier zelf alleen een verkoper is, is de directe invloed op de producent lager. Daarmee is het lastiger om afspraken te maken over het sluiten van de keten. Dit is bijvoorbeeld zo bij leasemaatschappijen en groothandels.
  • Wanneer een keten veel verschillende schakels heeft, zitten er meerdere partijen tussen opdrachtgever en leverancier. Dan is het sluiten van deze keten vanuit een individuele opdrachtgever heel lastig. Dit is bijvoorbeeld zo bij ICT-hardware.

3.2 Lage contractwaarde, hoge impact

Ga je een eerste circulair inkooptraject doen? Begin dan met een uitvraag met een relatief lage contractwaarde en een relatief hoge impact. Maar hoe meet je dat? Om hier een beeld van te krijgen, kun je de uitgaven van de verschillende inkopen afzetten tegen de mogelijke impact op duurzaamheid. Daarmee ontstaat een figuur zoals hieronder.

Bron: Copper8 (2018), Circulair Inkopen in 8 stappen

De geschiktheid van een inkooptraject voor jouw organisatie is mede afhankelijk van de uitgaven (uitgedrukt in contractwaarde) en de mogelijke impact (uitgedrukt in bijvoorbeeld een kwalitatieve indicatie). Kies om te beginnen een project rechtsonder in de matrix (lage contractwaarde, hoge impact). Daarmee loop je minder risico dat na dit eerste project de ambities naar beneden worden bijgesteld, vanuit interne risicobeperking die voortkomt uit hoge uitgaven. Meer ervaren organisaties kunnen vervolgens opschuiven naar rechtsboven in de matrix. Voor productiebedrijven gaat het daar vaak om het primaire proces.

3.3 Kies voor een volwassen markt

Een bepalende factor bij het kiezen van een productgroep en daar circulaire ambities bij formuleren, is de volwassenheid van de markt als het gaat om circulariteit. Als je kiest voor een meer volwassen markt, is de kans groter dat je je circulaire ambities kunt realiseren. Hoe volwassen een markt is kun je onder andere zien aan:

  • het aantal marktpartijen dat bezig is met circulariteit
  • het aantal inkooptrajecten dat met een circulaire ambitie is uitgevraagd

Kantoormeubilair is bijvoorbeeld een relatief volwassen markt, waarin bijna alle grote partijen met circulariteit aan de slag zijn. In de catering en warme- en koudedrankenautomaten zijn veel leveranciers stappen aan het zetten. Ondanks positieve ontwikkelingen in de bouwsector, lijkt deze sector als geheel nog relatief onvolwassen. Dit komt omdat er nog steeds veel reguliere bouwprojecten worden gerealiseerd waarbij circulariteit geen prominente rol heeft.

Actiepunten

  • Bepaal vooraf of een productgroep geschikt is om circulair in te kopen: alleen fysieke producten zijn geschikt.
  • Kies bij voorkeur een product dat je direct van de producent kunt afnemen.
  • Begin met een productgroep die niet te veel risico’s met zich meebrengt.
  • Kies voor een markt die relatief volwassen is als het gaat om circulariteit.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Schrijf je vast in voor de nieuwsbrief en dan houden we je in de toekomst op de hoogte over nieuws, tips en events rondom circulair inkopen.

We gebruiken jouw gegevens alleen om jouw aanmelding te verwerken en contact met je op te nemen.